آلبوم «شمس» یا به زعم تولیدکنندگان «شیم میم سین» به تازگی منتشر شده است. این اثر حاصل همکاری «همایون شجریان» و «کیخسرو پورناظری» است که پس از شش سال همکاری و تلاش مستمر این دو اسطوره موسیقی سنتی ایران، در اختیار شنوندگان قرار گرفته است.
ترکیب عرفان و موسیقی ایرانی
نام آلبوم برگرفته از «شمس تبریزی»، عارف مشهور ایرانی، انتخاب شده تا روح آموزهها و اندیشههای او را در قالب موسیقی به تصویر بکشد. همان طور که از نام این اثر برمیآید هدف آن ارائه موسیقی اصیل ایرانی و تلفیق آن با مفاهیم عرفانی است. آلبوم شمس شامل ۹ قطعه موسیقی است که در آن از اشعار مولانا و الهامات مرتبط با تفکر و اندیشههای شمس تبریزی بهره گرفته شده است. کیخسرو پورناظری، آهنگساز این آلبوم، در این اثر از ترکیبهای موسیقایی پیچیده و خاص استفاده کرده که هم ریشه در موسیقی کلاسیک ایرانی دارند و هم با نگاه مدرن و خلاقانهای تنظیم شدهاند.
همایون شجریان در توصیف این آلبوم گفت: «این آلبوم از کارهای ماندگار در کارنامه هنری من خواهد بود.» موسیقی این آلبوم تنها یک اثر شنیداری نیست، بلکه تلاش میکند تا به نوعی مخاطبان را با دنیای معنوی و عرفانی شمس تبریزی آشنا کند. هر قطعه از این آلبوم، نمایانگر یکی از وجوه تفکرات عرفانی شمس و مولانا است و این تفکر عمیق در ساختار ملودیها و حتی انتخاب سازها منعکس شده است.
نوای تنبور و الهامات کردی
در آلبوم شمس، ساز تنبور نقش محوری دارد. تنبور، یکی از قدیمیترین سازهای ایرانی است که ارتباط عمیقی با موسیقی عرفانی و روحانی دارد. استفاده از تنبور در این آلبوم نه تنها به اصالت موسیقی سنتی ایرانی تاکید میکند، بلکه به نوعی تلاش میکند تا این ساز کهن را به شکلی مدرنتر و با نگاهی جدیدتر به مخاطبان ارائه دهد. کیخسرو پورناظری، که به دلیل تخصص در نواختن تنبور و اجرای موسیقی کردی شناخته میشود، در این آلبوم با استفاده از تکنیکهای نوین نوازندگی، به نوعی توانسته صدای این ساز را به فضای عرفانی و معنوی شمس و اشعار مولانا نزدیک کند.
پورناظری درباره نواهای به کار رفته در قطعات این اثر گفت: «حضرت مولانا با بینش اشعارش را سروده و ما وارث این لحنها و آواها هستیم که انسانهای اولیه و پیش از تاریخ تکخوانی و خورشیدخوانی میکردند. در کرمانشاه هنوز این خورشیدخوانی به نام «هوره» وجود دارد. حتی در منطقه اورامانات با موسیقی به نام سیاهچمانه رو به رو هستیم که مربوط به دوران کشاورزی انسان است. این آواها هنوز در کرمانشاه وجود دارد که در این روزگار به ریتم میرسیم و پس از آن به سازهای بادی میرسیم که این موسیقی را به تنبور میرساند. تنبور به شاهدی تندیسهایی که از دل این خاک رازآمیز بیرون آمدهاند، قدمتی چند هزار ساله دارد که سینه به سینه نغمات آن منتقل شده است.»
آلبوم شمس میتواند نقطه عطفی در موسیقی سنتی و تلفیق آن با مفاهیم عرفانی باشد. این اثر نه تنها به معرفی مجدد ارزشهای کهن موسیقی ایرانی میپردازد، بلکه با بهرهگیری از خلاقیت و نوآوری، مسیر تازهای برای موسیقی اصیل ایرانی باز میکند. در دنیای امروز که اغلب موسیقیهای عامهپسند توجه مخاطبان را جلب میکند، آلبوم شمس نشان میدهد که موسیقی سنتی و عرفانی همچنان میتواند جایگاه مهمی در هنر و فرهنگ داشته باشد.
این آلبوم، علاوه بر ارزش هنری خود، یادآور تلاشهای همیشگی هنرمندان بزرگی چون همایون شجریان و کیخسرو پورناظری است که برای حفظ و احیای میراث معنوی و فرهنگی ایران زمین، سالها وقت و انرژی صرف کردهاند. شما میتوانید قطعات این آلبوم را در سرویس موسیقی روبیکا (کلیک کنید)، به صورت رایگان گوش دهید و از تلفیق موسیقی و عرفان و ادبیات ایرانی لذت ببرید.